'Milieueffectrapportage' is een onderzoek naar de mogelijke milieugevolgen van bepaalde activiteiten of ingrepen (projecten, plannen, beleidsvoornemens of programma's). Een milieueffectrapport (MER) wordt opgemaakt vóór de projecten of plannen worden uitgevoerd. Zo kunnen schadelijke effecten voor het milieu in een vroeg stadium worden ingeschat en opgevangen.
- Een 'plan-milieueffectrapport' (plan-MER) wordt opgemaakt alvorens het plan of programma vastgesteld wordt.
- Een 'project-milieueffectrapport' (project-MER) wordt opgemaakt alvorens een vergunning voor de mogelijk schadelijke activiteiten wordt verleend.
Bij de opmaak van een project-MER en een plan-MER is er een openbaar moment ('terinzagelegging') met inspraakmogelijkheid.
Voor openbare en particuliere projecten die aanzienlijke gevolgen kunnen hebben voor het milieu, is milieueffectrapportage verplicht.
- De project-MER-plicht geldt meestal voor grote of ingrijpende projecten. In vele gevallen zal men drempelwaarden gebruiken (in de vorm van productieomvang of lengte- of oppervlaktemaat). Wanneer die drempels overschreden worden, geldt de MER-plicht.
Deze projecten zijn opgenomen in bijlage I en II van het MER-besluit. - In een aantal gevallen is de MER-plicht ook gekoppeld aan de plaats waar de voorgenomen activiteit is gepland. Als die plaats in een voor het milieu kwetsbaar gebied ligt, dan is een milieueffectrapport noodzakelijk.
- Voor sommige kleinere projecten geldt een screeningsplicht. Alleen als een screening van het project uitwijst dat er aanzienlijke milieueffecten te verwachten zijn, moet een MER opgemaakt worden. Deze projecten zijn opgenomen in bijlage III van het MER-besluit.
De project-milieueffectrapportage is in Vlaanderen gekoppeld aan vergunningsprocedures. Een project-MER hoort bij de aanvraag voor de omgevingsvergunning voor industriële projecten en voor infrastructuurprojecten.
Voor bepaalde plannen en programma's van de overheid wordt de milieueffectrapportage ook geïntegreerd in het besluitvormingsproces. De overheid zal aan de hand van het plan-MER haar uiteindelijke beslissing tot uitvoering van het plan motiveren.
De initiatiefnemer kan dus zowel een particulier als een overheidsorganisatie zijn. De initiatiefnemer van de MER-plichtige activiteit laat op zijn kosten en onder zijn verantwoordelijkheid een milieueffectrapport opstellen door erkende MER-deskundigen.
Inspraak
Als burger kunt u tijdens de terinzagelegging van de kennisgeving van het MER, opmerkingen formuleren die betrekking hebben op het onderzoeken van bepaalde milieueffecten. Dat kan via een online inspraakformulier, maar u kunt ook uw opmerkingen bezorgen aan de gemeente of de dienst MER.
Tijdens deze fase kunt u geen bezwaren tegen het project formuleren.
Een MER is een informatief document en geen beslissingsinstrument. De beslissing van de bevoegde overheid over het al dan niet toelaten of vergunnen van het project, houdt niet alleen rekening met het leefmilieu, maar ook met andere sectoren (sociale, economische en technische belangen) en met openbare inspraak. Toch hebben de vergunningverlenende overheden of andere besluitvormers voor bepaalde plannen en programma's een motiveringsplicht als ze een beslissing nemen die niet strookt met de vaststellingen uit het MER.
Tijdens het openbaar onderzoek in het kader van de vergunningsprocedure of het planbesluitvormingsproces kunt u als burger wel bezwaren formuleren. U kunt het MER dan gebruiken om uw opmerkingen te onderbouwen.
