Ken je veel mensen die niet van bloemen houden? Hun kleuren, geuren, meesterlijke vormgeving en universele schoonheid laten niemand onverschillig. Bovendien spelen ze een cruciale rol in de natuur: ze produceren stuifmeel (pollen) voor de voortplanting van planten en nectar om insecten (zoals bijen en hommels), vogels en zelfs vleermuizen aan te trekken. Dankzij deze slimme lokstrategieën verspreiden ze hun stuifmeel en dragen ze bij aan de bestuiving. Zonder bloemen en bestuivers zouden we geen fruit, geen medicatie en geen groenten hebben.
Je kunt wilde planten laten groeien en bloeien in je tuin – een natuurlijke manier om biodiversiteit te bevorderen. Denk aan smeerwortel, boerenwormkruid, koninginnenkruid, fluitenkruid, lupinen, vingerhoedskruid, wilde marjolein en duizendblad.
Wil je de natuur echter een extra handje helpen? Leg dan een bloemenborder aan met vaste planten, gekocht of geruild. Zo bepaal je zelf de bloeiperiode, kleuren en geuren, evenals de hoogte van de planten. Afhankelijk van de oppervlakte kan zo’n border je van februari tot december met zijn pracht opbeuren.
Stap 1: De juiste plek en bodemvoorbereiding
Begin bij het bepalen van de juiste locatie en zorg voor een geschikte bodem, want alles start met een gezonde bodem!. Kies bij voorkeur een zonnige plek of een locatie met halfschaduw. Planten in de border hebben vooral veel licht nodig. Let op overhangende boomtakken en concurrentie van wortels van een nabijgelegen haag.
Zodra de plaats bepaald is, maak je de bodem klaar voor de nieuwe bewoners. Meestal gaat het om een stukje gazon dat je eerst zeer kort maait en vervolgens met een spade omspit. Werk daarna gezonde, goed verteerde compost door de grond. Dit hoef je slechts één keer te doen om een schone lei te creëren voor je aanplantingen.
Laat op de kale grond wilde plantjes ontkiemen. Hak deze om op een zonnige, winderige dag en laat ze ter plaatse liggen. Heb je geduld, herhaal dit proces dan twee à drie keer (ook wel de "tactiek van het valse zaaibed" genoemd). Zo krijgen wilde planten (ook wel onkruid genoemd) later minder kans om op te duiken tussen jouw vaste planten.
Stap 2: De juiste afmetingen en soorten kiezen
De bloemenborder hoeft niet groot te zijn, maar moet minimaal 4 m² beslaan. Dit biedt ruimte voor 30 à 40 vaste planten en zorgt voor voldoende variatie. Reken erop dat een vaste plant gemiddeld 2,5 maand per jaar bloeit en dat je ongeveer 7 à 9 planten per vierkante meter nodig hebt om binnen twee à drie jaar een volledig bedekte bodem te krijgen.
De uiteindelijke oppervlakte hangt af van je budget en de tijd die je beschikbaar hebt. In de eerste twee jaar ontstaan er namelijk open plekken tussen de jonge planten, waar ook overgebleven of aangevoerde wilde kruiden zich kunnen vestigen.
Op websites zoals Ecopedia kun je rustig inheemse planten uitkiezen die het beste bij jouw border passen. Zorg voor een gespreide bloei en plant enkele soorten in groepen van 3 à 5 planten met een tussenafstand van 30 cm. Herhaal bepaalde groepen op verschillende plekken om een ritmisch effect te creëren en zo de perceptie van een rijke bloei te versterken.
Stap 3: Planten en onderhoud
Voor je begint met planten, leg je alle planten eerst uit op de klaargemaakte grond om een harmonieuze verdeling te vinden.
Omdat vaste planten in pot worden gekweekt, kun je ze het hele jaar door planten. Toch is de lente, na de laatste vorst, de beste periode. Planten in de volle zomer vraagt veel water, wat het risico op verslemping vergroot. Geef bij het planten water en wacht daarna af of extra water nodig is.
Gedurende de eerste één à twee jaar houd je best een oogje in het zeil voor ongewenste indringers. Door de border om de twee weken te controleren, kun je eenvoudig ongewenste kruiden afhakken en ter plaatse laten liggen. Trek ze liever niet met de hand uit, want hun wortels dienen als voeding voor het bodemleven.
Groeit je border na enkele maanden uitbundig? Dan kun je planten scheuren en elders in je tuin uitzetten.
Hulp nodig?
Twijfel je over de aanpak? Of wil je meer doen om bestuivers het hele jaar door een inheems feestmaal te bieden? Schakel gratis een Tuinranger in via www.tuinrangers.be of via de gemeentediensten van Dilbeek.
