Het project ‘De Blik van Bruegel’ zet Dilbeek in 2019 op de kaart als inspiratiebron van de bekende schilder Pieter Bruegel de Oude. Daarvoor ontvangt de gemeente subsidies van Toerisme Vlaanderen, dat van 2019 een heus Bruegeljaar wil maken.
Hoewel er niet zo heel veel geweten is over Bruegels leven en werkwijze, wordt er wel van uit gegaan dat hij zijn landschapsschilderijen ‘componeerde’ met elementen uit het Pajottenland. Tijdens wandelingen vanuit Brussel naar het platteland schetste hij de omgeving, om die puzzelstukjes later samen te brengen in de beroemde landschapsschilderijen.
Twee herkenbare puzzelstukjes vinden we terug in Dilbeek: de Sint-Annakapel in Itterbeek en de Pedemolen in Schepdaal. Twee grote troeven die tot op vandaag weinig werden uitgespeeld. Nochtans bestonden er al veel lokale initiatieven en vinden we de schilder op veel manieren terug in onze gemeente: Bruegelbrood, Bruegelpaté, Bruegelzaal, Bruegelpanelen, Bruegelwandelpad,… maar speelden de twee grootste troeven niet echt uit.
Een reconstructie van het landschap
Dilbeek mag echter niet ontbreken in het feestjaar. Daarom werd een project uitgedacht om de aanwezigheid van de twee monumenten in het groen en glooiend landschap een trap hoger te tillen. Vanuit dat idee ontstond ‘De Blik van Bruegel: reconstructie van het landschap’, een hoogwaardig kunstenproject met een hoge internationale toeristische uitstraling. Bruegel, de Vlaamse kunstschilder, als hefboom voor een hedendaagse kunstbeleving in de landelijke regio naast de hoofdstad.
De twee sites zullen met twaalf kunstingrepen in het landschap met elkaar verbonden worden. Die verbinding kadert in een hogere link tussen Breugels uitvalsbasis Brussel en het inspirerende landschap. Daarmee moet de internationale toerist vanuit de hoofdstad naar onze gemeente gelokt worden. Door duurzame ingrepen krijgt de plaatselijke en regionale horeca een verhoogd rendement en wordt er geïnvesteerd in de link tussen stad en land. Dilbeek creëert en investeert, samen met Toerisme Vlaanderen en met de blik van Bruegel…
Er wordt getracht de blik van de schilder op het landschap te volgen en te kijken zoals Bruegel keek. Een bezoekersparcours nodigt uit om het Brabantse landschap in de omgeving van Brussel te ervaren zoals hij het ervaren heeft in de zestiende eeuw.
We doen dit vanuit drie principes:
de beleving van het landschap als een sequentie van kamers en zichten, waardoor een decor ontstaat met diepte waarin meerdere lagen van een verhaal een plaats krijgen; het landschap van Bruegel is een artificieel landschap, samengesteld en vervormd. We streven naar een beleving van de kijk op het landschap zoals Bruegel die in zijn schilderijen opvoert; de authenticiteit van het landschap en de (kijk)ervaring worden expliciet in vraag gesteld.
Concreet
Een wandel- en fietsparcours voert de bezoeker langs markante, beeldbepalende landschappelijke ingrepen en kleine tentoonstellingen die actuele linken leggen naar het thema van het geconstrueerde landschap, duiding geven bij de historische achtergrond en ingaan op de huidige en historische relatie tussen stad en landschap.
Op de verschillende locaties zal er een tentoonstelling of ingreep te zien zijn. De ingrepen kunnen bouwsels zijn, paviljoenen, aanplantingen, landschappelijke figuren op grote of kleine schaal, grondverzet, een kunstwerk of installatie… Ze doen iets met de plek, werken desoriënterend of zijn net zeer gefocust. Ze spelen met de perceptie van de ruimte of creëren onverwachte omgevingen. Ze leggen een verband tussen de plek en een of meerdere vergezichten. Ze werpen een kader op dat onze blik op het landschap stuurt en begeleidt.
In totaal worden er twaalf ingrepen voorzien. Een drietal van deze ingrepen zullen ook na het Bruegeljaar blijven bestaan, om een duurzame culturele en toeristische troef te vormen voor Dilbeek en het Pajottenland. De volgende ontwerpers/kunstenaars/auteurs zijn aangesproken om een bijdrage te leveren aan het project: fotografen Filip Dujardin en Bas Princen; landschapsontwerpers Erik Dhont, Bas Smets en Landinzicht; ontwerpbureaus OfficeKGDVS Gijs Van Vaerenbergh en Rotor; het collectief Futurefarmers; kunstenaars Guillaume Bijl, Lois Weinberger, Georges Rousse en Josse De Pauw.
Door de subsidie van Toerisme Vlaanderen voor dit project krijgt ons Dilbeeks erfgoed een hogere toeristische waarde, wat zal leiden tot een aantrek voor handel en horeca.
